Phishing – hình thức lừa đảo từ lâu đã không còn là chiêu trò sơ sài với email giả mạo gửi tràn lan. Mặc dù các doanh nghiệp đã đầu tư mạnh tay vào hệ thống phòng thủ, thực tế cho thấy các chiến dịch phishing ngày nay vẫn dễ dàng vượt qua những lớp bảo vệ đó. 

Khi các lớp phòng thủ truyền thống dần mất tác dụng 

Ngày nay, phishing vẫn là một chuỗi tấn công có tổ chức, được thương mại hóa, tự động hóa và tối ưu theo từng mục tiêu cụ thể. Điều đáng nói là dù doanh nghiệp có đầu tư bao nhiêu vào các lớp bảo mật, phishing vẫn vượt qua như thể những nỗ lực đó chưa từng tồn tại. 

Điều này không xuất phát từ việc thiếu công cụ hay công nghệ chưa đủ hiện đại, mà là vì cách tiếp cận hiện tại đang trở nên lỗi thời trước tốc độ thích nghi của tội phạm mạng. Trong nhiều trường hợp, các công cụ phishing hiện đại thậm chí còn tích hợp khả năng vượt qua cả MFA – vốn từng được xem là “pháo đài cuối cùng” trong bảo vệ an toàn thông tin mạng.  

Các bộ phishing kit mới có thể dựng máy chủ lừa đảo theo thời gian thực, chỉnh sửa bản ghi DNS chỉ trong vài phút, chèn CAPTCHA hoặc Turnstile để đánh lạc hướng hệ thống quét tự động, rồi thu thập dữ liệu định danh với độ chính xác cao. 

Rào cản lớn nhất hiện nay không nằm ở công nghệ, mà ở chỗ nhiều tổ chức vẫn đang đánh giá sai bản chất của phishing. Một trong những điểm yếu rõ ràng nhất là sự lệ thuộc vào giải pháp công nghệ theo hướng “càng nhiều lớp càng tốt”. Trên thực tế, nếu các lớp bảo vệ không có khả năng phối hợp, cập nhật theo thời gian thực và thích ứng với các phương thức tấn công mới, chúng sẽ chỉ trở thành những rào chắn hình thức. 

Đồng thời, các chương trình đào tạo nhận thức bảo mật – vốn là một trụ cột trong chiến lược chống phishing – lại thường xuyên bị triển khai theo kiểu đại trà, thiếu liên kết với thực tiễn và không dựa trên hành vi cụ thể của từng nhóm người dùng.  

Việc trông chờ người dùng trở thành “tuyến phòng thủ đầu tiên” là một rủi ro chiến lược, bởi phishing không còn khai thác nhận thức kém, mà khai thác chính những phản xạ đã được huấn luyện: bấm vào đường link quen thuộc, truy cập hệ thống trong lúc đang vội, xác nhận OTP vì nghĩ đang làm đúng quy trình. 

Không thể phủ nhận rằng con người vẫn là mắt xích yếu nhất. Nhưng thay vì tiếp tục đổ lỗi cho người dùng, đã đến lúc cần nhìn nhận lại các phương pháp bảo mật trong hệ thống liệu còn “bắt kịp” được các chiến dịch tấn công ngày càng khó phát hiện. 

Phishing không ngừng phát triển và doanh nghiệp không thể đứng yên 

Phishing không còn đơn thuần là những email lừa đảo vụng về. Ngày nay, các cuộc tấn công được thiết kế tinh vi hơn, tận dụng các kỹ thuật vượt qua xác thực đa yếu tố, ngụy trang hoàn hảo dưới lớp vỏ của những giao dịch quen thuộc, và có thể âm thầm ẩn mình trong hệ thống suốt một thời gian dài trước khi bị phát hiện. Trong bối cảnh đó, những giải pháp phòng thủ truyền thống không còn đủ mạnh để ngăn chặn tội phạm mạng 

Trong bối cảnh đó, CA (Compromise Assessment) trở thành một giải pháp thiết yếu, giúp doanh nghiệp nhanh chóng phát hiện, ứng phó trước các cuộc tấn công ngày càng tinh vi và khó phát hiện. Theo ông Phan Hoàng Giáp – CTO VSEC cho biết “Thay vì chờ đợi cảnh báo từ các hệ thống phòng thủ truyền thống, doanh nghiệp cần thay đổi tư duy, chủ động săn tìm mối nguy tiềm ẩn trước khi chúng gây ra thiệt hại”.   

Dịch vụ CA không chỉ giúp doanh nghiệp xác định các dấu hiệu bị xâm phạm, hoạt động độc hại hoặc rủi ro bảo mật trong cơ sở hạ tầng của khách hàng. Dịch vụ Compromise Assessment (CA) giúp doanh nghiệp nhận diện sớm các dấu hiệu xâm phạm, hoạt động đáng ngờ hoặc những rủi ro bảo mật tiềm ẩn trong hạ tầng công nghệ thông tin. 

Quy trình đánh giá được triển khai với sự kết hợp giữa công nghệ hiện đại và đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, nhằm đảm bảo kết quả phân tích chi tiết, sát thực tế. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể phát hiện nhanh chóng những mối đe dọa đang âm thầm hoạt động trong hệ thống – những thứ mà giải pháp tự động thông thường rất dễ bỏ qua. 

CA giúp các doanh nghiệp, tổ chức chủ động tìm ra các điểm yếu trước khi chúng bị khai thác. Doanh nghiệp sẽ có được cái nhìn rõ ràng về mức độ an toàn hiện tại, đồng thời được cung cấp các khuyến nghị nhằm tăng cường khả năng phòng thủ và ứng phó với các mối đe dọa trong tương lai. 

Các chuyên gia VSEC nhận định, trong kỷ nguyên số, bảo mật không còn là lựa chọn, mà là yếu tố sống còn. Những cuộc tấn công mạng ngày càng tinh vi không chỉ đe dọa tài chính doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng sâu rộng đến danh tiếng, niềm tin của khách hàng và sự ổn định chung của nền kinh tế số.   

Đầu tư vào các giải pháp phòng thủ hiện đại và toàn diện ngay từ hôm nay chính là phương án tối ưu để doanh nghiệp duy trì vị thế vững chắc trong một môi trường số đầy biến động và rủi ro. Phishing sẽ không biến mất. Nhưng điều đó không có nghĩa doanh nghiệp phải mãi ở thế bị động. Doanh nghiệp cần một chiến lược phòng vệ chủ động để bảo vệ tài sản số cũng như uy tín của doanh nghiệp để luôn “đi trước một bước” trước các cuộc tấn công.