Kiểm thử xâm nhập đang trở thành tuyến đầu trong chiến lược an ninh mạng của doanh nghiệp trong bối cảnh số lượng lỗ hổng bảo mật mới (CVE) vượt ngưỡng 40.000 trong năm 2024 (trung bình hơn 100 lỗ hổng mỗi ngày), doanh nghiệp đang đối diện với áp lực ngày càng gia tăng trong việc đảm bảo an toàn hệ thống CNTT. Trong khi thời gian trung bình để phát hiện một sự cố rò rỉ dữ liệu lên tới 204 ngày, chi phí khắc phục trung bình cho mỗi sự cố đã vượt 4,88 triệu USD (theo IBM, 2024).
Kiểm thử xâm nhập: Từ công cụ kỹ thuật đến đòn bẩy chiến lược
Theo thống kê từ NIST và IBM, năm 2024 ghi nhận hơn 40.000 lỗ hổng bảo mật mới được công bố, tương đương hơn 100 lỗ hổng mỗi ngày. Đồng thời, báo cáo IBM “Cost of a Data Breach 2024” cho biết chi phí trung bình cho mỗi sự cố rò rỉ dữ liệu đã chạm mốc 4,88 triệu USD. Điều đáng lo ngại hơn là thời gian trung bình để phát hiện một sự cố vẫn ở mức 204 ngày – một khoảng trễ đủ để kẻ tấn công khai thác và gây hậu quả nghiêm trọng.
Theo thống kê từ Unit 42 của Palo Alto Networks, một tổ chức quy mô lớn thường có hơn 30 lỗ hổng nghiêm trọng tồn tại trong hệ thống mà chưa từng được phát hiện. Trong khi đó, kiểm thử xâm nhập (pentest) có thể đóng vai trò như một radar nhận diện những điểm mù – từ đó giúp doanh nghiệp biết mình đang đứng trước rủi ro nào trước khi quá muộn.
Một quan điểm đã lỗi thời là kiểm thử xâm nhập chỉ dành cho các doanh nghiệp lớn có hạ tầng phức tạp. Trên thực tế, theo Verizon DBIR 2024, hơn 61% các sự cố bảo mật xảy ra tại doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME), trong đó nhiều vụ bắt nguồn từ những lỗ hổng đơn giản nhưng không được phát hiện kịp thời.
Do sự thiếu hụt về đội ngũ an ninh mạng chuyên trách và nguồn lực đầu tư vào các giải pháp bảo mật vẫn còn hạn chế, các SME càng cần kiểm thử xâm nhập để tránh thiệt hại. Theo CISO Advisory 2025, mỗi sự cố có thể khiến SME thiệt hại tới 25.000 USD, và 60% số này phải đóng cửa trong vòng 6 tháng nếu không kịp phản ứng.
Khác với suy nghĩ cũ rằng kiểm thử xâm nhập chỉ là “khám sức khoẻ định kỳ” cho hệ thống, các doanh nghiệp hiện nay xem đây là một hình thức thực chiến giúp đo lường khả năng chống chịu, phản ứng và phục hồi của hệ thống trước tấn công.
Tại các tổ chức lớn trong ngành tài chính, y tế, logistics, kiểm thử xâm nhập đã được nâng cấp thành kiểm thử xâm nhập sâu Red Teaming và Purple Teaming ,không chỉ nhằm tìm kiếm lỗ hổng kỹ thuật, mà còn đo lường khả năng phản ứng, phối hợp và truy vết trong nội bộ – một thứ “hệ miễn dịch số” mà chỉ qua thực chiến mới biết rõ sức đề kháng.
Bằng việc mô phỏng các kịch bản tấn công tựa hacker thực sự, kiểm thử xâm nhập giúp doanh nghiệp đánh giá được tỷ lệ rủi ro khai thác và đề xuất biện pháp ứng phó trước khi tin tặc bị rò rỉ hay mã độc bùng phá.
Một khảo sát của Core Security năm 2024 cho thấy hơn 80% doanh nghiệp coi kiểm thử xâm nhập là thành phần trọng yếu trong chiến lược quản trị rủi ro tổng thể. Đây không còn là “bài test cuối kỳ” mà là một quy trình lặp lại định kỳ để đánh giá khả năng tồn tại trong môi trường số biến động.
Chủ động phòng thủ trước mọi nguy cơ
Thế giới số đang tăng tốc, và theo đó là sự biến đổi liên tục của bề mặt tấn công. Đặc biệt trong kỷ nguyên AI và ứng dụng điện toán đám mây, bề mặt tấn công không ngừng thay đổi. Các ứng dụng SaaS mới, API tích hợp hay một bản cập nhật hệ thống đơn giản đều có thể mở ra cánh cửa mới cho kẻ tấn công.
Do đó, kiểm thử xâm nhập truyền thống theo chu kỳ 6 tháng hoặc 1 năm đã không còn đủ. Thay vào đó, mô hình Continuous Pentesting (kiểm thử liên tục) đang được các tổ chức tiên tiến áp dụng, giúp theo dõi và kiểm tra bảo mật gần như theo thời gian thực.
Đồng thời, các giải pháp Pentest-as-a-Service (PTaaS) cũng giúp doanh nghiệp SME tiếp cận được các dịch vụ kiểm thử chuyên sâu với chi phí tối ưu hơn, nhờ khả năng tự động hóa, đo lường theo mục tiêu và cập nhật thường xuyên theo thay đổi của hệ thống.
Theo báo cáo BreachLock 2024, phần lớn các lỗ hổng nghiêm trọng xuất hiện tại các ứng dụng web và API – vốn là những thành phần có vòng đời cập nhật nhanh. 51% tổ chức từng bị tấn công tại chính nơi họ nghĩ là an toàn. Điều này đặt ra yêu cầu cao hơn với việc kiểm thử định kỳ và đánh giá liên tục, không để niềm tin trở thành điểm yếu.
Theo dữ liệu từ IBM, doanh nghiệp có ứng dụng kiểm thử định kỳ và tự động hóa có thể giảm tới 2,2 triệu USD chi phí xử lý sự cố so với doanh nghiệp không triển khai. Đồng thời, mỗi USD đầu tư vào pentest có thể tiết kiệm từ 7 đến 10 USD chi phí khắc phục và khôi phục, chưa kể đến thiệt hại vô hình về uy tín thương hiệu.
Không có hệ thống nào an toàn tuyệt đối. Nhưng có những hệ thống đủ thông minh để chủ động phát hiện điểm yếu trước khi kẻ tấn công làm điều đó. Kiểm thử xâm nhập không chỉ là một phần của an ninh mạng – nó là hành động phản xạ của một tổ chức hiểu rõ rằng trong một thế giới kết nối không ngừng, thứ duy nhất giúp tồn tại không phải là tường lửa hay phần mềm bảo mật, mà là sự chủ động và tỉnh táo trước mọi nguy cơ.
